Heres Polonie

Św. Królowa Jadwiga

Portret Jadwigi Andegaweńskiej pędzla Marcella Baciarellego

Jadwiga Andegaweńska (ur. między 3 października 1373 a 18 lutego 1374 w Budzie, zm. 17 lipca 1399 w Krakowie) –królowa Polski z dynastii Andegawenów, córka Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki, w 1384 koronowana na króla Polski; święta Kościoła katolickiego, patronka Polski.

Królowa Jadwiga bez wątpienia należy do najważniejszych władców w historii zarówno Polski jak i Litwy. Za wszelka cenę chciała pokojowo prowadzić załatwiać sprawy z krzyżakami. Swoją hojnością wspierała najbiedniejszych, budowała szpitale i nowe kościoły. 

W 1384 została ostatecznie desygnowana na władczynię otrzymując przy tym tytuł Heres Polonie (dziedziczka Polski).

Przysięga królowej Jadwigi

W tym czasie królowa miała narzeczonego z dynastii Habsburg, Wilhelma. Szlachta jednak była to tego małżeństwa sceptyczna, gdyż bała się o swoje wpływy. Szukano wiec dla niej innej "lepszej" partii. Dobrym kandydatem okazał się litewski książę Jagiełło. 

W 1386 doszło do unii personalnej między Koroną Polską a Wielkim Księciem Litewskim. Tym samym pogańska Litwa powtórnie przyjęła chrzest, a sam Jagiełło przyjął imię Władysław i stał się królem Polski i Wielkim Księciem Litewskim. Jadwiga miała wtedy 12, a małżonek 36 lat.

Ciekawostki:

• Gdy w roku 1397 wojna z Krzyżakami była nieunikniona Jadwiga prosiła męża, aby mogła się z nimi spotkać w celu zawarcia pokoju.  

• Często lud Krakowa spotykał królową wśród głodnych, chorych i zapomnianych. Dla każdego Jadwiga miała dobre słowo. To z jej polecenia wznoszone były domy opieki społecznej zwane szpitalami. W nich ubodzy znajdowali pożywienie i opiekę w czasie choroby.             

• Z inicjatywy królowej wybudowano wiele nowych kościołów, które były nie tylko ośrodkami kultu religijnego, powstawały tam również pierwsze szkoły. Jedna z wersji legend głosi, że Jadwiga poprosiła męża, by postawił na Piaskach kościół Najświętszej Marii Panny. Jagiełło ustanowił fundację 20 grzywien z żup solnych w Wieliczce i Bochni rocznie. Któregoś dnia Jadwiga odwiedziła Piaski i przyglądała się postępującym pracom. Stawiając stopę na twardym, ciosanym kamieniu, pozostawiła w nim jej odcisk. Kamień wmurowano w kościół, uznając ów ślad za dowód świętości królowej. 

• Jadwiga była jedyną kobietą w historii Polski, która została koronowaną na króla.

Władysław Jagiełło

• Zmusiła Gniewosza z Dalewic, który gadał bzdury na temat prowadzenia się królowej i niesłusznie ją oczerniał aby wszedł pod ławę i powiedział "Com mówił, kłamałem jak pies"

• Garderoba Jadwigi była bardzo skromna (jak na jej pozycje). W jej skład wchodziło jedynie 12 szub, 15 kożuszków i 3 okrycia wierzchnie.

•  W młodości chcąc uciec do narzeczonego Wilhelma Habsburga skłonna był toporem rozwalić wrota zamkowe na Wawelu celem skonsumowania związku. Druga teoria mówi o tym, że królowa chciała prędko spotkać się z Austriakiem co utrudniał wawelski dwór.  

• Przed ślubem z Jagiełłą dworzanin Jadwigi, Zawisza z Oleśnicy, otrzymał specjalną misję od królowej. Jadwiga chciała przekonać się czy słuszne są plotki o niezwykłej szpetocie Jagiełły. Książę litewski bez oporów zaprosił Zawiszę do łaźni, gdzie dworzanin mógł się przyjrzeć detalom ciała Jagiełły. Jak wiemy rzeczywistość przerosła najśmielsze wyobrażenia młodziutkiej królowej.

Nagrobek Jadwigi Andegaweńskiej w Katedrze Wawelskiej

 W 1399 królowa spodziewała się swojej pierwszej córki. Urodzona około 22 czerwca 1399 Elżbieta Bonifacja (drugie imię po ojcu chrzestnym papieżu Bonifacym IX). Królewna jednak żyła tylko 3 tygodnie, a zaraz po niej jej matka. Był to wielki cios dla Władysława Jagiełły, gdyż pokochał swoją żonę, ale też obawiał się o sukcesję na tronie.

 Kult Jadwigi zaczął się niemal od razu po jej śmierci. Kanonizacja królowej miała miejsce w Krakowie 8 czerwca 1997 roku.